چرا نفت بورسی مشتری پر و پا قرص ندارد؟
ام آی جی تی: نفت خام با هدف افزایش فروش و رفع موانع موجود در بازار، وارد تالار شیشه ای شد اما تابحال نتوانسته مشتریان زیادی را جذب نماید كه عده ای علت آنرا شرایط بازار و عده ای دیگر سیاست گذاری نادرست اعلام نموده اند.
به گزارش ام آی جی تی به نقل از ایسنا، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نشست علنی روز ۲۸ بهمن سال قبل و در جریان بررسی جزئیات بخش درآمدی لایحه بودجه سال جاری، با بند الحاقی تبصره یك این لایحه موافقت كردند كه بر اساس آن، وزارت نفت مكلف شد ماهانه حداقل دو میلیون بشكه نفت خام سبك، دو میلیون بشكه نفت خام سنگین و دو بشكه میعانات گازی پارس جنوبی را به صورت منظم و مستمر با امكان تسویه ۱۰۰ درصد ریالی یا ارزی در رینگ بین الملل (صادراتی) بورس انرژی در قالب قوانین و مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار عرضه و گزارش عملكرد این بند را هر سه ماه یك دفعه به كمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی ارائه كند.
در همین راستا، اردیبهشت امسال شیوه نامه نحوه عرضه نفت خام و میعانات گازی در بورس انرژی از طرف وزیر نفت ابلاغ شد؛ شیوه نامه ای كه بیژن زنگنه وزیر نفت هدف از تدوین آنرا ایجاد شفافیت پولی در عرضه عنوان كرده است.
بگفته وی، تا قبل از ابلاغ شیوه نامه، عرضه نفت و میعانات گازی در بورس انرژی تنها با اجازه شورای هماهنگی اقتصادی سران سه قوه صورت می گرفت، اما با عنایت به اینكه فروش نفت و میعانات گازی در بورس انرژی در قانون سال ۹۸ ذكر شده، این شیوه نامه با در نظر گرفتن همه فعل و انفعال های فروش توسط وزارت نفت تدوین و در آن، به مباحثی همچون نحوه قیمت گذاری و نحوه تعدیل قیمت ها اشاره شده است.
ارزیابی نكردن صلاحیت خریداران، قائل نشدن محدودیت برای مقاصد صادراتی (به جز رژیم صهیونیستی)، كاهش نرخ پیش پرداخت از ۱۰ درصد ارزش سفارش به شش درصد، افزایش مدت زمان تسویه بعد از تاریخ بارگیری محموله از ۵۰ روز به ۶۰ روز و تعیین قیمت پایه مبتنی بر ارزان ترین نرخ نفت صادراتی ایران (نفت صادراتی به مقصد مدیترانه)، همچون تسهیلاتی است كه با هدف افزایش استقبال از فروش نفت خام در بورس انرژی از طرف شركت ملی نفت ایران مدنظر قرار گرفته و در اطلاعیه های عرضه گنجانده شده است.
با این وجود از عرضه نفت خام و میعانات نفتی در بورس انرژی آن طور كه انتظار می رفت استقبال نشد كه امیرحسین تبیانیان، نماینده شركت ملی نفت ایران در بورس انرژی در پاسخ به پرسشی در خصوص چرایی استقبال نكردن از نفت خام و میعانات گازی عرضه شده در رینگ بین الملل بورس انرژی با وجود تخفیف ها و تسهیلاتی كه نفت در این عرصه در نظر گرفته است، اظهار نمود كه از آنجاكه عرضه نفت خام در بورس انرژی بطور طبیعی از شرایط بازار اثر می پذیرد، نمی توان نسبت به فروش نفت خام با استفاده از این ابزار، انتظاراتی غیرمعمول داشت.
بگفته وی، بازار نفت خام ایران با محدودیت هایی مواجه می باشد و این محدودیت ها فارغ از نوع ابزار یا روش های عرضه، فروش نفت خام را با تنگناهایی مواجه كرده كه شركت ملی نفت ایران همه توان خودرا به كار گرفته است تا در قالب قوانین و مقررات، شرایط را برای استقبال حداكثری خریداران فراهم آورد، اما در این میان نباید اثرپذیری از شرایط خاص حاكم بر بازار نفت كشور را نادیده گرفت.
طبق اعلام تبیانیان، تابحال از مجموع ۳۴ عرضه نفت خام و میعانات گازی شركت ملی نفت ایران در رینگ بین الملل بورس انرژی، یك میلیون و ۱۵ هزار بشكه نفت خام سبك و ۷۰ هزار بشكه نفت خام سنگین معامله شده و عرضه های میعانات گازی تا كنون به معامله ای نرسیده است.
وی بر تداوم عرضه نفت خام و میعانات گازی در بورس انرژی تاكید و اظهار نمود كه پروسه عرضه نفت خام و میعانات گازی طبق قانون بطور مستمر ادامه دارد و وقفه اخیر نیز صرفا به سبب متناسب سازی و روزآمد كردن پروسه كار با شرایط بازار پدید آمده و بزودی اطلاعیه های عرضه های بعدی اعلام خواهد شد.
آینده بورس انرژی
در این زمینه رضا پدیدار، كارشناس حوزه انرژی نیز درباره وضعیت فعلی بورس انرژی و آینده آن به ایسنا اظهار داشت كه ساختار بورس در دنیا تعریف شده است و هر كسی كه قصد مشاركت در این عرصه را دارد، باید با مدلهای متعارف اجرایی بورس كه در دنیا جاری است، عمل كند و اگر شركت امور بین الملل شركت ملی نفت ایران تكلیف می كند كه محموله باید ۳۵ هزار بشكه باشد باید تدابیر لازم برای این مهم را نیز در نظر بگیرد.
بگفته وی، زمانی كه ۳۵ هزار بشكه خریداری می شود، امكان صادرات آن وجود ندارد؛ برای این كه كشتی كه می خواهد این محموله را حمل كند، باید به ظرفیت ۷۰۰ هزار بشكه برسد، یعنی باید ۲۰ تا محموله ۳۵ هزارتایی خریداری شود.
به اعتقاد این كارشناس حوزه انرژی، ممكنست شخصی ۳۵ هزار نفت بشكه خریداری كند اما قصد حمل كردن آنرا نداشته باشد، چونكه یكی از خاصیت های بورس این است كه افراد می توانند روی كالا خریداری شده خود بازی كنند، مثلاً یك ماه كالا را نگه دارند و سپس به فروش برسانند یا این كه محموله را به صورت كاغذی به فروش برسانند و وارد فرآیند عملیاتی نشوند.
پدیدار معتقد می باشد فرمولی كه امروز بورس دارد، یك مقدار سخت است؛ بطور مثال درباره پرداخت ها باید شش درصد پیش از شركت در بورس پرداخت و پس از برنده شدن نیز باید ۲۰ درصد فوری پرداخت و ۸۰ درصد دیگر ظرف مدت زمانی باید پرداخت و سپس از بنادر صادراتی خارگ برده شود.
این كارشناس حوزه انرژی با بیان این كه باید مسائل مالی را مانند كشورهای توسعه یافته پیش ببریم، اظهار نمود كه باید برای افراد حائز شرایط و كارگزاران بورس خط اعتباری در نظر گرفته شود، چونكه این افراد با خط اعتباری كه دارند، بازی می كنند و این مساله سبب ایجاد گردش اقتصادی و رونق در بورس می شود.
پدیدار اشاره كرد كه حالا نه تنها شاهد رونق در بورس انرژی نیستیم بلكه فعالان اقتصادی نیز با درهای بسته روبرو می شوند؛ بطوریكه امسال در بورس چند بار محموله های مختلف ارائه شد اما خریداری وجود نداشت پس باید شفاف سازی، اطلاع رسانی و مساعدت در این عرصه پر رنگ تر شود.
وی با اشاره به بهترین راه كار برای حل این وضعیت، اظهار داشت: باید فعالان و كارگزاران بورس شناسایی شوند و خط اعتباری به آنها داده شود و سپس محموله ها را به محموله های كوچك تری تبدیل و این محموله ها به كشورهای همسایه صادر كنند.
پدیدار با اشاره به استقبال بخش خصوصی از بورس انرژی، اظهار نمود كه استقبال بخش خصوصی وابسته به میزان سرمایه و منافع آن است چونكه اگر بخش خصوصی بتواند را خریداری و معامله كند و بطور كلی به این بخش قدرت عمل داده شود، نه تنها استقبال می كند بلكه بطور قطع حوزه بورس انرژی نیز توسعه می یابد اما اگر پای بخش خصوصی بسته باشد نمی توان انتظار فعالیت از آنرا داشت.
منبع: ام آی جی تی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب